Wspomnienia o Antonim Ziębie

Okradzionów, 30 marca 2015 r.

 

W dniu 30 marca 2015 roku odbyło się spotkanie wspomnieniowe poświęcone postaci Antoniego Zięby. Uczestnicy spotkania udali się na cmentarz parafialny, gdzie złożono kwiaty i zapalono znicze na grobie Antoniego Zięby. Następnie udali się do Szkoły Podstawowej nr 28, w której zebranych gości przywitała Pani Dyrektor Aneta Szewczyk. Dyrektor Muzeum Miejskiego „Sztygarka” Arkadiusz Rybak przedstawił sylwetkę Antoniego Zięby. W drugiej części spotkania uczniowie szkoły okradzionowskiej zaprezentowali fragmenty pamiętników Zięby, a na koniec głos zabrali zebrani goście a zwłaszcza bratanica Antoniego Zięby Pani Danuta Utrat. Spotkanie zorganizowano z inicjatywy Arkadiusza Rybaka – dyrektora Muzeum Miejskiego „Sztygarka”, Macieja Gadaczka – przewodniczącego Komisji Historycznej „Pokolenia” oraz Zygmunta Imielskiego – Prezesa Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Przemysłu Hutniczego ArcelorMittal. Przedsięwzięcie wsparli: Pan Jarosław Moździerski z Okradzionowa, Pani Danuta Klimczyk z Gołonoga, Adam Bochenek z Gołonoga oraz wnuczka Antoniego Zięby – mieszkająca we Wrocławiu.

Antoni Zięba 1894 – 1986

Wybitny pedagog, patriota i dąbrowianin

Antoni Zięba urodził się 12 maja 1894 roku w rodzinie chłopskiej w Gołonogu. Po ukończeniu szkoły początkowej, ze względu na słaby stan zdrowia, rodzice postanowili wysłać go do Seminarium Nauczycielskiego do Jędrzejowa. Po pomyślnie zdanych egzaminach chłopiec rozpoczął naukę w 1911 r. Jednak z powodu działalności niepodległościowej został usunięty ze szkoły na trzecim roku nauki. Egzaminy końcowe zdawał jako eksternista, a dyplom ukończenia szkoły otrzymał w dniu wybuchu pierwszej wojny światowej.

Po wojnie, w niepodległej Polsce Zięba ukończył studia w Państwowym Instytucie Nauczycielskim w Warszawie. W 1920 r. wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Następnie powrócił do Dąbrowy Górniczej, by założyć tu Seminarium Nauczycielskie. Funkcję dyrektora tego seminarium pełnił w latach 1924 – 1936. Z pomocą przyszło tutaj ambitne miasto kierowane przez ówczesny socjalistyczny zarząd z Zygmuntem Cieplakiem na czele. Pomagało również społeczeństwo, które doceniało znaczenie oświaty dla dzieci i młodzieży.

W 1931 r. Antoni Zięba wyjechał do Szwajcarii na studia psychologiczno – pedagogiczne w Instytucie J.J. Rousseau Uniwersytetu w Genewie. Po powrocie do kraju władze szkolne powierzyły Antoniemu Ziębie funkcję wizytatora w Brześciu nad Bugiem, gdzie zastała go II wojna światowa.

 Biorąc aktywny udział w wojnie obronnej dostał się do radzieckiej niewoli , skąd udało mu się zbiec. Następnie wraz z rodziną przedostał się do Warszawy. W stolicy po utworzeniu struktur AK został żołnierzem tej formacji wojskowej. Prowadził tajne nauczanie, sprawując funkcję Kierownika Podziemnego Białostockiego Okręgu Szkolnego. W sierpniu 1944 r. wziął aktywny udział w Powstaniu Warszawskim. W Powstaniu uczestniczyła także jego córka Zofia, pseudonim Stokrotka.

Kiedy w wyniku zwycięstwa nad hitlerowską III Rzeszą granice Polski oparły się na Odrze i Nysie Łużyckiej, w 1946 r. Antoni Zięba wraz z rodziną przyjechał do Wrocławia, gdzie czekały go nowe zadania. Powierzono mu stworzenie od podstaw obecnego III LO im. Adama Mickiewicza. Przez 19 lat był dyrektorem tego liceum. W czasie pełnienia tej funkcji odwiedzał swą rodzinę w Gołonogu i Okradzionowie , gdzie spędzał wakacje. W 1960 r. jego żona Maria, nazywana przez niego Marylą, przeszła na emeryturę i osiadła u rodziny w Okradzionowie. Ziębowie postanowili wybudować tu własny dom.

W 1965 r. Zięba przeszedł na emeryturę i przyjechał do Okradzionowa, by spędzić tam resztę swego życia. Tak pisał o tym w swoim pamiętniku „Nadszedł czas opuszczenia Wrocławia na stałe. Zamieszkałem we własnym domku w malowniczej okolicy nad Białą Przemszą. Nareszcie z Marylą”. Takimi słowami kończy się napisany przez niego pamiętnik. Antoni Zięba umarł 2 listopada 1986 r. Został pochowany na cmentarzu komunalnym w Okradzionowie. W 1988 r. wydawnictwo Ossolineum wydało jego pamiętniki. 17 lipca 2014 r., Sejmik Województwa Dolnośląskiego uhonorował pośmiertnie Antoniego Ziębę odznaczeniem Złotą Honorową Odznaką „Zasłużony dla województwa dolnośląskiego.’’

 

Jarosław Moździerski

Antoni Zieba Wroclaw czerwiec 1948 Wspomnienia i refleksje DSCF2849 IMG_2710 IMG_2715 IMG_2718 IMG_2722 IMG_2723 IMG_2725 IMG_2728 IMG_2729 IMG_2732 IMG_2737 IMG_2739 IMG_2741 IMG_2743 IMG_2745 IMG_2746 IMG_2748 IMG_2749 IMG_2751 IMG_2752 IMG_2754 IMG_2756 IMG_2758