Wspomnienia o Antonim Ziębie

Okradzionów, 30 marca 2015 r.

W dniu 30 marca 2015 roku odbyło się spotkanie wspomnieniowe poświęcone postaci Antoniego Zięby. Uczestnicy spotkania udali się na cmentarz parafialny, gdzie złożono kwiaty i zapalono znicze na grobie Antoniego Zięby. Następnie udali się do Szkoły Podstawowej nr 28, w której zebranych gości przywitała Pani Dyrektor Aneta Szewczyk. Dyrektor Muzeum Miejskiego „Sztygarka” Arkadiusz Rybak przedstawił sylwetkę Antoniego Zięby. W drugiej części spotkania uczniowie szkoły okradzionowskiej zaprezentowali fragmenty pamiętników Zięby, a na koniec głos zabrali zebrani goście a zwłaszcza bratanica Antoniego Zięby Pani Danuta Utrat. Spotkanie zorganizowano z inicjatywy Arkadiusza Rybaka – dyrektora Muzeum Miejskiego „Sztygarka”, Macieja Gadaczka – przewodniczącego Komisji Historycznej „Pokolenia” oraz Zygmunta Imielskiego – Prezesa Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Przemysłu Hutniczego ArcelorMittal. Przedsięwzięcie wsparli: Pan Jarosław Moździerski z Okradzionowa, Pani Danuta Klimczyk z Gołonoga, Adam Bochenek z Gołonoga oraz wnuczka Antoniego Zięby – mieszkająca we Wrocławiu.

Antoni Zięba 1894 – 1986

Wybitny pedagog, patriota i dąbrowianin

Antoni Zięba urodził się 12 maja 1894 roku w rodzinie chłopskiej w Gołonogu. Po ukończeniu szkoły początkowej, ze względu na słaby stan zdrowia, rodzice postanowili wysłać go do Seminarium Nauczycielskiego do Jędrzejowa. Po pomyślnie zdanych egzaminach chłopiec rozpoczął naukę w 1911 r. Jednak z powodu działalności niepodległościowej został usunięty ze szkoły na trzecim roku nauki. Egzaminy końcowe zdawał jako eksternista, a dyplom ukończenia szkoły otrzymał w dniu wybuchu pierwszej wojny światowej.

Po wojnie, w niepodległej Polsce Zięba ukończył studia w Państwowym Instytucie Nauczycielskim w Warszawie. W 1920 r. wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Następnie powrócił do Dąbrowy Górniczej, by założyć tu Seminarium Nauczycielskie. Funkcję dyrektora tego seminarium pełnił w latach 1924 – 1936. Z pomocą przyszło tutaj ambitne miasto kierowane przez ówczesny socjalistyczny zarząd z Zygmuntem Cieplakiem na czele. Pomagało również społeczeństwo, które doceniało znaczenie oświaty dla dzieci i młodzieży.

W 1931 r. Antoni Zięba wyjechał do Szwajcarii na studia psychologiczno – pedagogiczne w Instytucie J.J. Rousseau Uniwersytetu w Genewie. Po powrocie do kraju władze szkolne powierzyły Antoniemu Ziębie funkcję wizytatora w Brześciu nad Bugiem, gdzie zastała go II wojna światowa.

 Biorąc aktywny udział w wojnie obronnej dostał się do radzieckiej niewoli , skąd udało mu się zbiec. Następnie wraz z rodziną przedostał się do Warszawy. W stolicy po utworzeniu struktur AK został żołnierzem tej formacji wojskowej. Prowadził tajne nauczanie, sprawując funkcję Kierownika Podziemnego Białostockiego Okręgu Szkolnego. W sierpniu 1944 r. wziął aktywny udział w Powstaniu Warszawskim. W Powstaniu uczestniczyła także jego córka Zofia, pseudonim Stokrotka.

Kiedy w wyniku zwycięstwa nad hitlerowską III Rzeszą granice Polski oparły się na Odrze i Nysie Łużyckiej, w 1946 r. Antoni Zięba wraz z rodziną przyjechał do Wrocławia, gdzie czekały go nowe zadania. Powierzono mu stworzenie od podstaw obecnego III LO im. Adama Mickiewicza. Przez 19 lat był dyrektorem tego liceum. W czasie pełnienia tej funkcji odwiedzał swą rodzinę w Gołonogu i Okradzionowie , gdzie spędzał wakacje. W 1960 r. jego żona Maria, nazywana przez niego Marylą, przeszła na emeryturę i osiadła u rodziny w Okradzionowie. Ziębowie postanowili wybudować tu własny dom.

W 1965 r. Zięba przeszedł na emeryturę i przyjechał do Okradzionowa, by spędzić tam resztę swego życia. Tak pisał o tym w swoim pamiętniku „Nadszedł czas opuszczenia Wrocławia na stałe. Zamieszkałem we własnym domku w malowniczej okolicy nad Białą Przemszą. Nareszcie z Marylą”. Takimi słowami kończy się napisany przez niego pamiętnik. Antoni Zięba umarł 2 listopada 1986 r. Został pochowany na cmentarzu komunalnym w Okradzionowie. W 1988 r. wydawnictwo Ossolineum wydało jego pamiętniki. 17 lipca 2014 r., Sejmik Województwa Dolnośląskiego uhonorował pośmiertnie Antoniego Ziębę odznaczeniem Złotą Honorową Odznaką „Zasłużony dla województwa dolnośląskiego.’’

Jarosław Moździerski