Historia naturalna w Muzeum Miejskim „Sztygarka”

Muzeum Miejskie „Sztygarka”, po długo trwającym remoncie budynku, co jakiś czas wychodzi do mieszkańców Zagłębia Dąbrowskiego z nowymi propozycjami. Przykład taki stanowi, udostępniony dla zwiedzających od 14 stycznia 2008 roku, cykl wystaw z zakresu historii naturalnej.

Dział historii naturalnej nie jest bynajmniej działem nowo założonym w Muzeum. Zastąpiono nim po prostu istniejący od dawna tzw. dział przyrody. Do jego zadań należą głównie: konserwacja i opracowywanie merytoryczne eksponatów zaliczanych do najstarszych kolekcji geologicznych i mineralogicznych znajdujących się w zbiorach Muzeum Miejskiego „Sztygarka”. Przypomnijmy, że to właśnie te zbiory dały początek drogi muzealnej w Dąbrowie Górniczej.

Aktualnie otwarto cztery nowe wystawy o charakterze stałym. Były one już wcześniej prezentowane w gmachu Muzeum, jednakże nigdy w tak okazałej i dopracowanej formie.

„Mamuty – władcy plejstoceńskiej tundry” to pierwsza z ekspozycji. Prezentowane są na niej szczątki, tzw. mega fauny plejstoceńskiej, do której zaliczamy m.in. fragmenty kostne mamuta włochatego i nosorożca włochatego. Zwierzęta te, około 10 tysięcy lat wstecz, przebywały na terenie dzisiejszego Zagłębia Dąbrowskiego, ponieważ był to fragment ich trasy prowadzącej docelowo do Bramy Morawskiej. Na wystawie zwiedzający zobaczą ok. 40 oryginalnych eksponatów, w większości pochodzących z terenu kopalni piasku „Kuźnica Warężyńska”. Dodatkowym atutem jest sposób aranżacji sali, nie ma bowiem w niej tak często spotykanych w muzeach nieprzyjaznych gablot, ale otwarta przestrzeń, w której każdy z eksponatów jest widoczny, a zwiedzający czuje się tak, jakby wszedł do mamuciej jaskini sprzed 10 tysięcy lat.

„Las karboński. Przeszłość zapisana w węglu” to druga z udostępnionych wystaw. Unaocznia ona, jak wyglądał teren Zagłębie Dąbrowskiego 300 milionów lat temu. Dąbrowa Górnicza była wtedy porośnięta gęstym lasem karbońskim, a w lesie tym żyły ogromne paprocie, skrzypy i widłaki, często dochodzące do 40 m wysokości. Las ten wraz z upływem lat ulegał skomplikowanym procesom fizyczno – chemicznym i dzięki nim mamy dziś liczne pokłady węgla kamiennego. Eksponaty przedstawione na wystawie to głównie paleobotaniczne, skamieniałe rośliny karbońskie oraz fragmenty ich odcisków na wiłowcach i mułowcach. Posiadamy odciski kory, korzeni i gałęzi ówczesnych roślin. Prezentujemy ponad 40 sztuk przykładów takich odcisków.

Trzecia ekspozycja to „Jura Krakowsko – Częstochowska – osobliwości fauny i flory”. Ukazuje ona zwiedzającym skamieliny jurajskiego morza, przede wszystkim szczątki fauny okresu mezozoicznego.  W czasie, kiedy Jura Krakowsko – Częstochowska była zalana morzem, żyły w nim przeróżnego rodzaju mięczaki, takie jak: amonity czy belenity. Miało to miejsce około 150 milionów lat temu. Na wystawie zwiedzający zauważy ponad 30 sztuk eksponatów, głównie fragmenty amonitów, koralowców i małży. Sala ta, podobnie jak poprzednie zaaranżowana jest w stylu wizualizacji, tak więc oglądający ekspozycje mają wrażenie, że są na dnie morza wśród istot żyjących miliony lat temu.

Ostatnią wystawą prezentowaną w cyklu historii naturalnej jest ekspozycja „Świat minerałów”. Widzimy na niej najciekawsze i najbardziej widowiskowe okazy minerałów pochodzących z terenu Polski oraz całego świata. Geoda ametystów, agaty, kryształy górskie, celestyny i galeny są tylko przykładami prezentowanych minerałów. Dodatkowo zaobserwować możemy przepiękne sole kamienne pochodzące z naszego kraju. Około 20 przykładów soli, a wśród nich sole cechsztyńskie (w kolorze czerwonym) i sole szare wydobyte w Bochni i Wieliczce zachęcają zwiedzających do dokładnego zapoznania się ze skarbami Polski znajdowanymi pod ziemią.

Na wszystkie wyżej opisane ekspozycje Muzeum Miejskie „Sztygarka” zaprasza od 14 lutego 2008 roku.    

                                                                                                       Katarzyna Sobota