OD SIEWIERZA DO KRZYWOPŁOTÓW – historyczne gry wojenne

spotkanie zorganizowane 9 sierpnia w ramach akcji „Lato 2012”

Wojna towarzyszy ludzkości od zarania jej dziejów. Jest też – jak mawiał teoretyk wojskowości Carl von Clausewitz – naturalną kontynuacją polityki, tylko innymi środkami. Stała się też głównym elementem poznawania historii państw i narodów. Ze wszystkich zjawisk historycznych najbardziej nadaje się też do przedstawienia w postaci gry.

Istnieje wiele klasyfikacji gier wojennych. Najważniejszym typem, choć też najmniej znanym, są sztabowe gry wojenne, mające na celu praktyczną naukę zawodu oficerów jak również teoretyczne rozważania na temat ewentualnych konfliktów zbrojnych. W świecie cywilnym gra wojenna kojarzy się raczej z jakąś grą planszową lub – ostatnio – komputerową, która przedstawia jakieś konkretne zagadnienie, zjawisko, wojnę, bitwę. Są gry bardzo rozbudowane, ściśle odzwierciedlające historyczne warunki danego konfliktu (łącznie z warunkami pogodowymi, morale żołnierzy itp.) jak również bardziej schematyczne. Te ostatnie znane są od starożytności, niektóre (jak szachy, warcaby, go) przez wieki ulegały licznym modyfikacjom i są grywane do dziś.

Propozycja Muzeum objęła krótką prezentację historii gier wojennych na przestrzeni wieków oraz zajęcia praktyczne. Na tych ostatnich uczestnicy mogli spróbować swoich sił w takich grach jak HNEFATAFL (szczególnie lubiana przez wikingów), ALQERQUE (rodzaj średniowiecznych warcabów), zrekonstruować średniowieczną bitwę pod Siewierzem czy Krzywopłotami z okresu I wojny światowej (obie te bitwy miały miejsce na obszarze dzisiejszego Zagłębia Dąbrowskiego). Zaprezentowane zostały także współczesne przykłady gier planszowych o charakterze historycznym.

opr. Jarosław Krajniewski